Bernikla obrożna (Branta bernicla) - duży arktyczny ptak wodny z rodziny kaczkowatych, zamieszkujący w zależności od podgatunku:
B. bernicla bernicla - tundra zachodniej Eurazji. Podgatunek o ciemnym brzuchu. Pojawia się w Polsce.
bernikla jasnobrzucha B. bernicla hrota - północna Grenlandia i północna Kanada. Podgatunek bledszy niż B. b. bernicla, z jasnoszarym brzuchem.
bernikla czarna B. bernicla nigricans - tundra wschodniej Eurazji. Podgatunek o czarnym brzuchu.
Branta bernicla orientalis - wybrzeża Pacyfiku. Często włączana w podgatunek B. bernicla nigricans.
Zimuje na wybrzeżach Morza Północnego, północnych wybrzeżach Morza Śródziemnego i północnych wybrzeżach Pacyfiku oraz europejskich i północnoamerykańskich wybrzeżach Atlantyku. W przypadku ciężkich zim osobniki pojawiają się na afrykańskim wybrzeżu Morza Śródziemnego i na Hawajach. W Europie występuje od października do marca. W Polsce zimuje nielicznie, ale regularnie na wybrzeżu Bałtyku.
Cechy gatunku
To najmniejsza i najciemniej ubarwiona gęś, jako jedyna ma czarną głowę. Szyja również czarna z wąskimi, poprzecznymi, białymi prążkami tuż poniżej głowy, tworzącymi obrożę. Boki ciała szare, wierzch ciemnobrunatny, spód od jasnoszarego po czarny (w zależności od podgatunku - łupkowoszary u Branta bernicla bernicla, białoszary u Branta bernicla hrota). Podogonie białe. Nogi i dziób czarne. Nieco większa od kaczki krzyżówki. W porównaniu z berniklą kanadyjską, introdukowaną z Ameryki Północnej do Europy, nie ma białej plamy na podbródku i policzkach i jest dwa razy mniejsza. Bernikla obrożna lata stadami, choć nie formuje kluczy. Usłyszeć można jej gardłowe "rot rot".
Wymiary średnie
dł. ciała ok. 60 cm
rozpiętość skrzydeł ok. 115 cm
waga ok. 1,0 - 2,2 kg
Biotop
Tundra na wybrzeżach Morza Arktycznego. Zdarza się jednak, że małe stadka lub pojedyncze osobniki zalatują bardziej w głąb lądu. To gęś, która występuje najdalej na północ. Od początku XX wieku jest coraz rzadziej widywana na zimowiskach w Europie, co niepokoi badaczy.