GRZEGORZ BURKOWSKI FOTOGRAFIA PRZYRODNICZA Z                 DOLINY BARYCZY                                                                                                                                           I NIE TYLKO
                      

Gniazdo
duże, koliste z warstwowo ułożonych gałęzi, poprzetykanych skośnie witkami. Wyściółka dość obfita ze słomy, torfu, łajna, niekiedy z dodatkiem papieru lub szmat, zbieranych z pól i ludzkich wysypisk. Średnica zewnętrzna 1,0–1,5 m; wysokość 0,5–1,5 m. Buduje je zarówno samiec, jak i samica. Umiejscowione zwykle na drzewie w bezpośredniej bliskości siedzib ludzkich lub na różnych budowlach ludzkich (dach budynku mieszkalnego lub gospodarczego, w ruinach wysokich budynków, na nieczynnych kominach fabrycznych, pylonach, słupach telegraficznych, stogach). Od lat 70. XX wieku coraz częściej na specjalnych platformach umieszczanych przez człowieka na słupach linii telefonicznych lub energetycznych, w niektórych rejonach jest to najczęstszy sposób lokowania gniazd. W Polsce ponad 60% populacji gniazduje na słupach energetycznych. Gniazduje pojedynczo lub w luźnych koloniach, gdzie wiele gniazd jest często blisko siebie. Tego samego gniazda ptaki używają przez wiele lat, co roku dokonując napraw i uzupełnień budulca. Znane są gniazda użytkowane 400 lat, a największe z nich mają 225 cm średnicy, 280 cm wysokości i ważą ponad tonę. Dana para przywiązuje się zatem do danego gniazda i gdy partner długo nie wraca z zimowiska jest zmieniany, zwłaszcza gdy do samca, wracającego wcześniej, przyleci obca samica przed zeszłoroczną. Jaja różnobiegunowe, bardzo mało wydłużone, raczej pękate o barwie białej, lekko przybrudzonej o tępym węższym biegunie. Średnie wymiary 72x54 mm. Składane zazwyczaj pod koniec kwietnia, rzadko wcześniej, w liczbie od 1 do 7. Jaja składane w odstępach dwudniowych. Wysiadywane są przez obydwoje rodziców, najczęściej po zniesieniu drugiego jaja, przez okres 33-35 dni. Pisklęta opuszczają gniazdo po 55-64 dniach; w wieku 70 dni są już prawie samodzielne, lecz dojrzałość płciową uzyskują dopiero po 2–7 latach. Opieką nad potomstwem zajmują się oboje rodzice po równo, nie tylko karmią, ale i opryskują wodą w upalne dni. Ptaki młodociane mają czarny dziób (przechodzący z czasem w jasno czerwony) i brązowoszare nogi. Tęczówka oka młodych jest brązowa, a u dorosłych szarawa. Pisklęta są pokryte białym gęstym puchem. Najstarszy zaobrączkowany samiec dożył 33 lat i rok wcześniej pomyślnie wyprowadził lęg. W niewoli jeden osobnik dożył 35 lat.
Pożywienie
Bocian jest ptakiem mięsożernym. Żywi się owadami, głównie pasikonikami i chrząszczami, ale również jaszczurkami, wężami, pisklętami i wyjątkowo małymi zającami. W latach obfitujących w myszy i norniki zjada prawie wyłącznie te gryzonie, przez co jest ptakiem pożytecznym z punktu widzenia rolników. Mimo popularnych opowieści bocian biały rzadko je żaby, jeżeli do wyboru ma inne rodzaje pokarmu. W okresie lęgowym staje się mało wybredny i aby wykarmić szybko rosnące młode łapie każde zwierzę, które jest w stanie połknąć.