GRZEGORZ BURKOWSKI FOTOGRAFIA PRZYRODNICZA Z                 DOLINY BARYCZY                                                                                                                                           I NIE TYLKO
                      

Głos:
Śpiew rudzika Nawołuje metalicznym, ostrym wabiącym "tik", często powtarzanym w krótkich seriach, oraz cienkim, przeciągłym, cichym "siii...". Śpiew to długi melancholijny, zróżnicowany świergot o zmiennym tempie, z opadającymi frazami, perlistymi trelami i gwizdami. Występują w nim improwizacje i zapożyczenia od kosa, piecuszka i drozda śpiewaka. Charakterystyczne jest to, że nigdy nie śpiewa w ten sam sposób żadnej zwrotki, zawsze powtarzając ją lekko ją modyfikuje. Śpiewa z ukrycia albo siedząc na eksponowanym stanowisku. Jest wykonywany od rana aż prawie do zmroku, co w leśnej awifaunie rzadko spotykane. Posiada jeden z lepszych głosów wśród polskich ptaków, który najgłośniejszy i najładniejszy jest wiosną, zwłaszcza o zachodzie słońca, gdy samcowi chodzi o zwrócenie na siebie uwagi partnerki. O tej porze roku melodia roznosi się w pobliżu gniazda. Usłyszeć je można jednak cały rok, choć znacznie ciszej wykonują melodię późnym latem w trakcie pierzenia i jesienią.
Zachowanie:
Najczęściej przebywa na ziemi i szybko skacze po niej z opuszczonymi skrzydłami. Często widać jak przysiaduje na nogach i kiwa ogonem. W okresie lęgowym dość skryty, ale poza nim niepłochliwy. Ma wyprostowaną postawę, często i szybko zadziera ogon i strzepuje skrzydłami. Broni swojego terytorium nie tylko oznaczając śpiewem, ale też aktywnie przeganiając inne samce. Wędrowny, przelot w marcu–kwietniu i wrześniu–listopadzie, choć część populacji osiadła (głównie na zachodzie i południu Europy). Wędruje nocą. Lot nie jest charakterystyczny.
Długość życia: 
Przeciętnie 2 lata. Odnotowano jednak przypadek zaobrączkowanego ptaka w wieku 8 lat i 4 miesięcy. Ciekawostki:
Rudzik często pada ofiarą podrzucania jajek do obcych gniazd przez kukułkę.
Środowisko:
Ptak licznie występujący w różnych biotopach leśnych i zadrzewieniach. Wilgotne cieniste starsze lasy o obfitym runie i podszycie (w tych dwóch piętrach lasu występuje najczęściej) poprzecinane porębami, wykrotami i z murszejącymi gałęziami, zwłaszcza łęgowe to ich ulubione siedliska. Unika jednak terenów podmokłych. Występuje również w starych ogrodach, gęstych zaroślach, zadrzewieniach śródpolnych, wrzosowiskach, cmentarzach i parkach, gdzie rosną odpowiednio gęsto krzewy.
Pożywienie:
Owady i ich larwy, np. chrząszcze i mrówki, oraz inne drobne bezkręgowce zbierane na ziemi, jak dżdżownice, pająki i ślimaki. Wraz z mijaniem lata i jesienią uzupełnia pokarm soczystymi jagodami i owocami. Dieta roślinna odgrywa dużą rolę w czasie zimy. Czasem pojawia się w wystawionych karmnikach. Pokarm zwierzęcy zbiera na ziemi pośród roślinności. Zimą żerować może w okolicach niezamarzających cieków wodnych. Wejdzie też w płytkiej wodzie jeśli znajdzie tam łakomą zdobycz. Rudzik jest stosunkowo mało płochliwy i zdarza mu się towarzyszyć ogrodnikowi kopiącemu w ziemi. Kiedy ogrodnik robi sobie przerwę, rudzik potrafi usiąść na wbitym w ziemię szpadlu lub innym narzędziu i wypatrywać pożywienia. W tym samym celu podchodzi do dużych dzikich zwierząt, które ryją w ziemi, jak dziki i niedźwiedzie, aby skorzystać z nadarzającej się okazji do znalezienia pokarmu, który mógłby pojawić się na powierzchni.
Rozród:
Wyprowadza dwa lęgi w roku – pierwszy na przełomie kwietnia i maja, drugi w czerwcu. W razie utraty któregoś z lęgów rudziki mogą przystąpić do jeszcze jednego w lipcu lub nawet sierpniu.
Toki:
Samce zajmują się wyznaczaniem swego terytorium jeszcze wtedy gdy na podłożu leży pokrywa śnieżna. Wypięta pomarańczowoczerwona pierś jest dla rywali oznaką groźby. Tworzone pary są monogamiczne. Samica zakłada je zazwyczaj na ziemi, pod krzewem, między korzeniami drzew, na skarpie, w dziuplach lub w połamanych drzewach. Wyjątkowo w półotwartych budkach lęgowych na wysokości do 4 m. Gdy lęgną się w ogrodach i w pobliżu siedlisk ludzkich można odnaleźć gniazda rudzika na gzymsach werand, dziurach w murze lub szopach. Zbudowane z gnijących liści i mchu o skąpym wysłaniu z mchów, włosia, korzonków i sierści, w kształcie płytkiej czarki wyścielonej włosiem i piórami. Bardzo trudno je odnaleźć, bo jest dobrze ukryte np. w zagłębieniach terenu pod mchem, korzeniami itp. Samica składa 5–6 jaj o zmiennym ubarwieniu (najczęściej białych o rdzawym lub zielonkawym nakrapianiu) i średnich wymiarach 20x15 mm. W drugim lęgu jest ich zwykle mniej, 4–5. Warto jednak podkreślić, że podobnie jak u większości śpiewających ptaków gnieżdżących się kilkakrotnie nie wszystkie samice, które są zdolne do rozrodu przystępują do drugiego znoszenia jaj. Jaja są wysiadywane przez okres 13 do 14 dni przez samicę, która w tym czasie nie opuszcza gniazda. W tym okresie karmi ją samiec. Straty wśród młodych są duże i dlatego ptaki rekompensują ubytki drugim lęgiem. Gdy warunki klimatyczne temu sprzyjają niektóre osobniki mogą się gnieździć trzy razy w roku. Pisklęta, gniazdowniki, opuszczają gniazdo po 12 do 15 dniach jako nieporadne podloty. Do tego czasu karmią je oboje rodzice. Przez ok. 3 tygodnie pozostają pod opieką rodziców, głównie samca. Nie potrafiąc jeszcze latać ukrywają się w okolicach gniazda. Aby poinformować rodziców o swej obecności wydają regularnie dobrze słyszany głos. Gdy jednak wyczuwają zagrożenie milkną. Lotne stają się po ok. 21 dniach.