GRZEGORZ BURKOWSKI FOTOGRAFIA PRZYRODNICZA Z                 DOLINY BARYCZY                                                                                                                                           I NIE TYLKO
                      

Świergotek łąkowy (Anthus pratensis) – mały ptak z rodziny pliszkowatych.
Występowanie
Zamieszkuje północną, zachodnią i środkową Europę oraz Azję do północno-zachodniej Syberii. W południowej części Starego Kontynentu znajduje się parę izolowanych stanowisk. Wędrowny na krótkie dystanse(przeloty od marca do początku maja i od sierpnia do listopada), zimuje w południowej Europie - w basenie Morza Śródziemnego, północnej Afryce i południowej Azji. Ptaki z Wysp Brytyjskich i zachodu Europy osiadłe, ale przemieszczają się zimą ku wybrzeżom lub niżej położonym rejonom. Północne populacje kierują się na zimę do zachodniej i środkowej Europy, głównie w pobliża niezamarzniętych wód. W trakcie migracji spotkać można na żerowaniu dziesiątki świergotków W Polsce średnio liczny na niżu, szeroko rozpowszechniony ptak lęgowy; lokalnie jest bardzo liczny. Spotkać go można w całym kraju, ale w różnej ilości. Najliczniejsze populacje występują na podmokłych łąkach i bagnach wschodniej Polski, zwłaszcza w dolinach większych rzek. Częściej też zamieszkuje wyższe partie gór w piętrze kosodrzewiny. Przez dokonane melioracje jest rzadszym ptakiem w zachodnich i południowych regionach Polski. W trakcie migracji jest lepiej widoczny, gdyż przeloty są intensywne i w dużych ilościach, zwłaszcza w pasie Wybrzeża. Na przełomie września i października następuje szczyt wędrówek, co przejawia się obserwacjami dziesiątek i setek żerujących świergotków. Zimowiska najliczniejsze są w centralnych i zachodnich rejonach - widuje się tam nie tylko pojedyncze osobniki, ale i stada liczące kilkadziesiąt sztuk. W pozostałych obszarach kraju stwierdzenia są pojedyncze i przeważnie w grudniu lub styczniu. Coroczna liczebność polskiej populacji może się znacznie różnić.
Opis:
To najmniejszy z krajowych świergotków. Podobny wielkością i upierzeniem do świergotka drzewnego (i małych świergotków rdzawogardłych), lecz z zielonkawym odcieniem upierzenia, wyraźniejszym kreskowaniem (smugami) na ciemniejszym grzbiecie, ogólnie bardziej szarym odcieniem, jaśniejszą piersią, słabszą jasną linią nad okiem i delikatniejszą budową ciała. Różnice tkwią też w głosie, zachowaniu i środowisku życia. W terenie są jednak trudne do odróżnienia. Pomiędzy płciami nie ma różnic zewnętrznych. Głowa i wierzch ciała oliwkowobrązowe lub szarobrązowe (wiosną bardziej oliwkowe) z ciemniejszym kreskowaniem, spód szarobiały z ciemnymi plamkami - na piersiach i bokach mają te same rozmiary i kształt. Cętkowanie może być też widoczne na pokrywach podogonowych (jest go mniej niż u świergotka rdzawogardłego). Ogon ciemny z białymi brzegami. Nad okiem jaśniejsze brwi. Nogi jasne, pomarańczowobrązowe. Na tylnym palcu, co charakterystyczne, długi pazur (dłuższy niż u świergotka drzewnego). Ma długość 10 mm i jest lekko zakrzywiony. Jest zatem tak długi jak palce, czasem bywa nawet od nich dłuższy. Lotki pierwszego rzędu od drugiej do piątej są w przybliżeniu tej samej długości. Jesienią ptaki są bardziej płowe od spodu i mają ciemnopłowy podbródek. Rozmiarami ustępuje wróblowi. Przypomina nieco skowronka, choć jest od niego mniejszy i bardziej wysmukły. Sylwetką przyrównać go można do pliszki. Choć nie jest to ptak rzadko to przez skromne upierzenie często pomija się go w obserwacjach. Przeważnie dopiero wzbudza swą uwagę śpiewem. Szybko biega i chodzi po ziemi. Po okresie lęgowym żyje w małych stadach. Lata szybko i zręcznie płytko uderzając skrzydłami. Lot wygląda na chwiejny, a pojedyncze osobniki zrywają się nieregularnie odbijając od reszty stada.