GRZEGORZ BURKOWSKI FOTOGRAFIA PRZYRODNICZA Z                 DOLINY BARYCZY                                                                                                                                           I NIE TYLKO
                      

Szpak zwyczajny (Sturnus vulgaris) – mały ptak z rodziny szpakowatych. Gatunek inwazyjny.
Miejsca występowania
W zależności od podgatunku
Sturnus vulgaris vulgaris Linnaeus, 1758 – podgatunek nominatywny; zamieszkuje Europę od Islandii, przez Wyspy Brytyjskie i Europę kontynentalną po Wołgograd na wschodzie, Pireneje i północno-zachodnią Hiszpanię na południowym zachodzie, Półwysep Apeniński, zachodnią Grecję, zachodnią Bułgarię, środkową Rumunię oraz Ukrainę i południowo-zachodnią Rosję. Współwystępuje z Sturnus vulgaris poltaratskyi na wschodnich krańcach Europy oraz z Sturnus vulgaris tauricus w Grecji, Tracji, wschodniej Bułgarii, wschodniej Rumunii, południowej Mołdawii i południowo-zachodniej Ukrainie, i na wschód od dolnego Dniepru. Introdukowany w Ameryce Północnej, Sturnus vulgaris faroensis Feilden, 1872 – Wyspy Owcze, Sturnus vulgaris zetlandicus Hartert, 1918 – Szetlandy i Hebrydy Zewnętrzne, Sturnus vulgaris granti Hartert, 1903 – Azory, Sturnus vulgaris poltaratskyi (syn. S. v. menzbieri) Finsch, 1878 – zachodnią Syberię, wschodnie krańce Europy i wschodnią Baszkirię, Zabajkale, na południu osiąga północny Kazachstan oraz Ałtaj i zachodnią Mongolię. Współwystępuje z S. v. porphyronotus na północnych stokach Ałtaju, w Kotlinie Dżungarskiej oraz wschodnim Tienszanie, Sturnus vulgaris tauricus Buturlin, 1904 – południowo-wschodnią Ukrainę, Krym, brzegi Morza Azowskiego, na północ od Doniecka i na wschód Rostowa nad Donem i Noworosyjska, także Azję Mniejszą sięgając na wschodzie co najmniej po środkową Anatolię, Sturnus vulgaris purpurascens Gould, 1868 – wschodnią Azję Mniejszą, północny Irak i zachodnie Zakaukazie, Sturnus vulgaris caucasicus Lorenz, 1887 – północny Kaukaz na północnym zachodzie aż do Stawropola, a na północnym wschodzie po deltę Wołgi, wschodnie Zakaukazie oraz północny, zachodni i południowo-zachodni Iran, Sturnus vulgaris nobilior Hume, 1879 – wschodni Turkmenistan, wschodni Iran i Afganistan. Współwystępuje z S. v. porphyronotus na południowych stokach Pamiru, Sturnus vulgaris porphyronotus Sharpe, 1888 – wschodni Uzbekistan i Tadżykistan przez Tienszan po Sinciang i Kotlinę Dżungarską, Sturnus vulgaris humii W. E. Brooks, 1876 – zachodnie Himalaje, Sturnus vulgaris minor Hume, 1873 – Sind w Pakistanie, Sturnus vulgaris oppenheimi Neumann, 1915 – Azję Mniejszą. 
Cechy gatunku
Wygląd
Nieco mniejszy od kosa, upierzenie czarne z metalicznym połyskiem i licznymi białymi plamkami, w pierwszych miesiącach życia ich upierzenie jest szare. Jesienią upierzenie prawie czarne z połyskiem fioletowym na głowie i zielonkawym na grzbiecie; tylko samica zachowuje nieco białych plam.