GRZEGORZ BURKOWSKI FOTOGRAFIA PRZYRODNICZA Z                 DOLINY BARYCZY                                                                                                                                           I NIE TYLKO
                      

Czernica, (Aythya fuligula) – gatunek średniego ptaka wodnego z rodziny kaczkowatych (Anatidae). Zamieszkuje północną Eurazję w pasie od Islandii i Wielkiej Brytanii po Kamczatkę. Na południu osiąga Europę Środkową, północną Mongolię i Hokkaido – zasadniczo jest to pas pomiędzy 70°N a 48°N. Populacje zachodnioeuropejskie są koczujące lub osiadłe, a północne wędrowne, przeloty w marcu–maju i sierpniu–grudniu. Zimują w północno-zachodniej Europie (dołączając do populacji osiadłej), basenie Morza Śródziemnego, na Bliskim Wschodzie, w subsaharyjskiej Afryce, Azji Środkowej, subkontynencie indyjskim, południowo-wschodniej Azji oraz w Japonii i na Filipinach. Sporadycznie pojawiają się na Alasce i zachodnim wybrzeżu Ameryki Północnej. W Polsce nieliczny ptak lęgowy, gnieździ się na całym niżu, miejscami dość licznie. Zimuje na wybrzeżu Bałtyku i nad większymi rzekami na zachód od Wisły. Od XIX wieku zwiększa się jej liczebność i kolonizuje nowe obszary. Na początku XX wieku zasiedliła Europę Środkową, gdzie stała się jednym z najliczniejszych gatunków kaczek. Od początku lat dziewięćdziesiątych notuje się zasiedlanie południowych rejonów tej części Starego Kontynentu – czernica pojawiła się w Austrii i na Półwyspie Bałkańskim. Cechy gatunku Samiec w szacie godowej i spoczynkowej ma czarne ciało z metalicznym, fioletowym połyskiem na głowie, szyi i piersi. Boki, brzuch i lusterko białe w szacie godowej, a brudnobiałe w spoczynkowej. Dziób szary z czarnym paznokciem. Samica ciemnobrązowa z jasnym brzuchem i białym wąskim paskiem wokół nasady dzioba. Zarówno samiec, jak i samica mają z tyłu głowy czub, który jest dłuższy u samca, złożony ze zwisających, lśniących czarnych piór ozdobnych. Młodociane podobne do samicy. Upierzenie spoczynkowe obu płci podobne. Mają żółtą tęczówkę, a w locie na skrzydłach widać pas białych lotek z czarną otoczką na tylnej krawędzi. W czasie toków kaczor wydaje zduszone "gui gui", a kaczka chrapliwe "karr".
Wymiary średnie:
Długość ciała ok. 40–47 cm Rozpiętość skrzydeł ok. 72 cm Masa ok. 500–1400 g
Biotop:
Słodkowodne zbiorniki wodne stojące lub o słabym prądzie, o gęsto zarośniętych brzegach i otwartym lustrze wody. Spotyka się ją jednak również na niewielkich, dość zarośniętych stawach, torfowiskach i mniej zarośniętych gliniankach. W większych europejskich miastach, jak Hamburg i Londyn, zasiedlają też miejskie sadzawki w parkach.